عکاسی کارگردانی شده چیست؟
آیا تا کنون عبارت عکس کارگردانی شده به گوشتان خورده است؟ عکاسی کارگردانی شده (installation photography) یا عکاسی چیدمان (Staged Photography) یعنی ساختن تصویر با استفاده از چینش صحنه و طراحی دکور، نورپردازی های خاص و کارگردانی مدل قرار گرفتن عناصر انسانی در تصویر.
در واقع میتوان گفت عکس کارگردانی شده یک عکس داستانگو بوده و ابزاری است که به وسیلهی آن میتوان مفاهیم زیادی را به مخاطب انتقال داد.
شاید در نگاه اول این گونه عکاسی کار سادهای به نظر برسد، اما اگر بخواهید مانند گریگوری کرودسن عکس های کارگردانی شدهای خلق کنید به بودجه هنگفتی نیاز پیدا خواهید کرد.
عکاسی کارگردانی شده را کرودسون چگونه به تصویر کشید؟
بیتردید هنر پست مدرن و در زیر مجموعهی آن عکاسی مفهومی، بستری مناسب را برای ارائهی آثار عکاسی کارگردانی شده به به وجود آورد. ژانر عکاسی چیدمان با شروع دههی ۸۰ میلادی مورد توجه هنرمندان معاصر قرار گرفت. ساختن تصاویر، آفریدن مکان هایی تازه، انتقال رویاها و تخیلات، مهمترین خصلت تصویرسازی معاصر به شمار می رود که در آثار هنرمندان عکاسی چیدمان به وضوح قابل مشاهده است.
گریگوری کرودسون (Gregory Crewdson)، هنرمند پرآوازه ژانر عکاسی صحنه پردازی شده، متولد ۱۹۶۲ است که در بروکلین و در رشته عکاسی از دانشگاه هنر ییل فارغالتحصیل شد و در هنر عکاسی چیدمان توانست از خلاقیت و ایدههای جدید بهرهمند گردد.
عکاسی کارگردانی شده
سبک عکاسی کارگردانی شده در آثار گریگوری کرودسون
در حال حاضر آثار عکاسی چیدمان کرودسون به طور گسترده در ایالاتمتحده و اروپا به نمایش گذاشته شده و در بسیاری از مجموعههای عمومی از جمله موزه هنرهای معاصر نیویورک، موزه متروپولیتن نیویورک، موزه هنر آمریکا، موزه هنرهای معاصر لسآنجلس و موزه هنر مدرن لسآنجلس به نمایش گذاشته شده است.
او اغلب با رویکردی بیطرفانه، مناظر شهری و حومه را به تصویر میکشد، صحنههایی که گویی هر لحظه در آن انتظار وقوع اتفاقی را داریم، در عکسهای او شبیه فیلمهای سینمایی و تصاویری که در رویا میبینیم، حس میشود. این تصاویر بازخوردی از تجربهی زندگی مادی و نگرانیها و ترسهای ما، در زندگی معاصر را به نمایش میگذارند.
کرودسون در یکی از مصاحبههایش اینگونه میگوید: “من به مساله روایت علاقمندم، به این که چه افتراق و در عین حال چه اشتراکی با سایر قالبهای روایی نظیر نوشتار و فیلم دارد. این فکر خلق کردن لحظهای که منجمد و خاموش باشد، که شاید در نهایت بیش از آن چه پاسخ بدهد پرسش میکند، روایت بیانتها و مبهمی را طرح میریزد، که به بیننده اجازه میدهد تا به نوعی، آن را کامل کند. در نهایت، من به این لحظه مبهمی علاقمندم که بیننده را از راه زیبایی عکاسانه، از راه کراهت، از راه نوعی تنش درگیر میکند.”
عکس های گارگردانی شده کرودسون، که صحنههایي شبيه به فيلمهاي سينمایي دارند، بیشتر در منازل بزرگ حومهی شهر یا در خيابانهاي خلوت آن گرفته شده، و در آنها از يک يا دو شخصيت، که چهرههاي معروف نقش آنها را بازي ميکنند، استفاده شده. مثلا در یکی از این تصاویر، زني پابرهنه با کفشهایي در دست، پشت به يک تاکسي در باز ايستاده و مسافري در داخل اتومبیل انتظارش را ميکشد، ولي زن در وسط خيابان، در حاليکه سايهی بلندش با سايهی درختها در هم آمیخته، با بهت و تردیدی، به منظرهی خانه زير نور مهتاب نگاه ميکند. اين عکسها با دقت و وسواس در جزئيات و با امکانات نور و دکور و گريم فيلمهاي سينمایي ساخته شده.
پيشتاز اين نوع هنر، سيندي شرمن (Cindy Sherman)، هنرمند نیویورکی است، که بيست سال پيش مجموعه عکسهایي از تصوير گريمکردهی خود، در منظرههایي که يادآور فيلمهاي نئورآليست سينماي ایتالیا بود، به وجود آورد.
عکاسی گارگردانی شده یا چیدمان
عکاسی کارگردانی شده کرودسون، اقتباسی از فیلم های دیوید لینچ و نقاشی های ادوارد هاپر
بعضي از عکسها در تاریخچه عکاسی گارگردانی شده کرودسون، یادآور فيلمهای ديويد لينچ (David Lynch) کارگردان معاصر آمریکایی و برنده نخل طلای کن است، اما منشاء اصلي اين آثار و فيلمهای ديويد لينچ و مانند آن را، ميتوان در کار نقاشاني مثل ادوارد هاپر (Edward Hopper) دید، که زندگی شخصيتهای تنهای آمريکایی در فضاهائی مثل يک هتل دورافتاده يا يک کافه را به تصویر میکشد، که موضوع، نور، زاويه و کادربندی آنها، به فيلمهای سينمایی شبيه است.
اشارهی کرودسون به کارهاي ادوارد هاپر و هنرمندان مشابه او، اشارهای عمدی است، که به این ترتیب تنهایی زن، نيمهشب در وسط خيابانی که تاکسي با در باز را در انتظار گذاشته، نه تنها از صافي هنر کرودسون، بلکه از ورای صافی هنر هاپر و قراردادهای شناختهشدهی تصويرسازی سينمایی و داستانگویی بازبينی ميشود.
عکاسی چیدمان یا عکاسی کارگردانی شده
به دلیل پیشرفت، مصونیت و محبوبیت هنر عکاسی کارگردانی شده در عصر معاصر، برآن شدیم تا چگونگی شکل گیری و اهمیت عکاسی کارگردانی شده را مورد بررسی قرار دهیم. عکاسی کارگردانی شده با ساختن دکورها و تصنع ارتباط نزدیکی دارد که تحت امر عکاس کارگردان، با عناصر فراواقعی بوجود میآید.
بنابراین در پایان خوب است بدانید که عکاسی کارگردانی شده با ساختن دکورها و تصنع ارتباط نزدیکی دارد و با دستورات عکاس کارگردان، عناصر واقعی به وجود میآیند. همچنین در برخی آثار نیز ارجاعاتی به تاریخ هنر میشود که جذابیت این تکنیک را چندین برابر میکند، چرا که ساختن تصاویر، آفریدن مکانهایی تازه، انتقال رویاها و تخیلات، مهمترین خصلت تصویرسازی معاصر به شمار میرود.
“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”